Trong thời đại công nghệ số hiện nay, việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ deepfake để tạo ra các hình ảnh giả mạo trên mạng xã hội đang trở thành một xu hướng phổ biến và ngày càng biến tướng. Bên cạnh những tiến bộ không thể phủ nhận của AI và công nghệ deepfake trong việc giúp người dùng tạo ra những hình ảnh ấn tượng trong vài giây, gần như không thể phân biệt được với hình ảnh thật, vấn đề lan truyền thông tin sai sự thật và hình ảnh bị ghép một cách có chủ đích để gây tổn thương hoặc xúc phạm danh dự của những người không liên quan đang trở nên trầm trọng.
Đặc biệt, gần đây trên các nền tảng mạng xã hội, một loạt hình ảnh người dùng đang bị cảnh sát giao thông lập biên bản nhưng với tư thế và thần thái như thể họ đang khoe tài sản đắt tiền đã xuất hiện và gây ra sự nhầm lẫn rộng rãi. Những hình ảnh này được tạo ra thông qua công nghệ AI và đã khiến nhiều người khó phân biệt được đâu là thật đâu là giả. Các chuyên gia nhận định rằng việc tạo ra hình ảnh bằng AI đang làm tăng vấn nạn tin giả, làm xói mòn nền tảng của sự thật và khiến việc xác định tính xác thực của tin tức và hình ảnh trở nên ngày càng khó khăn.
Tình trạng này đã dẫn đến sự mất lòng tin vào các phương tiện truyền thông cũng như các nguồn tin đáng tin cậy. Nhận thức được vấn đề, nhiều quốc gia đã và đang tích cực xây dựng các quy định pháp luật và biện pháp kỹ thuật cần thiết để kiểm soát và đối phó với những kẻ xấu lạm dụng công nghệ deepfake. Ví dụ, một số bang ở Mỹ đã ban hành luật cấm tạo ra và phát tán deepfake với mục đích quấy rối, đe dọa hoặc lừa đảo. Hàn Quốc cũng đã tăng cường các biện pháp pháp lý sau nhiều vụ bê bối liên quan đến deepfake nhắm vào giới giải trí. Trong khi đó, Trung Quốc yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ deepfake phải có trách nhiệm kiểm duyệt nội dung và yêu cầu người dùng phải xác thực danh tính.
Trước tình hình này, mỗi người dùng mạng xã hội cần nâng cao trách nhiệm cá nhân của mình. Chúng ta không thể vì mục đích “cho vui” mà vô tình tiếp tay cho việc lan truyền tin giả, thậm chí là vi phạm pháp luật. Sự cảnh giác và có kiến thức về công nghệ sẽ giúp người dùng phân biệt và xử lý thông tin một cách thông minh hơn. Cùng với đó, việc nâng cao nhận thức về hậu quả của việc tạo và phát tán tin giả cũng như deepfake là cực kỳ quan trọng để xây dựng một môi trường mạng an toàn và lành mạnh.
Như vậy, có thể thấy rằng việc quản lý và kiểm soát công nghệ deepfake đang trở thành một thách thức lớn trong thời đại kỹ thuật số. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, nhà cung cấp dịch vụ và người dùng để giảm thiểu tác động tiêu cực của công nghệ này. Qua đó, chúng ta có thể kỳ vọng vào một tương lai mà công nghệ được sử dụng một cách có ích và an toàn cho xã hội.
