Trong bối cảnh hiện nay, Hà Nội đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn về môi trường, hạ tầng và chất lượng sống đô thị. Nhận thức được tầm quan trọng của việc giải quyết các vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng hướng tới một Hà Nội xanh và bền vững. Chỉ thị này không chỉ đặt mục tiêu giảm thiểu việc sử dụng xe cá nhân mà còn nhằm kiến tạo lại không gian sống cho người dân, với hy vọng tạo ra một Hà Nội không khói bụi, không ùn tắc và không tiếng ồn.
Chỉ thị 20 đề ra ba mốc thực hiện chính, đặt ra các mục tiêu cụ thể để tiến tới hạn chế và cuối cùng là loại bỏ hoàn toàn các phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội thành. Theo đó, đến ngày 1/7/2026, sẽ không còn mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, không chỉ mô tô, xe gắn máy mà còn hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2. Và từ năm 2030, kế hoạch sẽ tiếp tục được mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3. Đây là một lộ trình cụ thể, đòi hỏi sự quyết tâm và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị liên quan.
Để đảm bảo tính khả thi của các mục tiêu đề ra, Chỉ thị giao nhiệm vụ cho thành phố Hà Nội phối hợp với các bộ, ngành liên quan tổ chức thực hiện đồng bộ và hiệu quả. Một trong những bước đi cụ thể là đẩy mạnh việc điện hóa phương tiện giao thông công cộng. Hà Nội đã có những bước tiến đáng kể khi đưa vào vận hành gần 400 xe buýt điện và dự kiến đến năm 2030, toàn bộ xe buýt trong thành phố sẽ được điện hóa. Sự ra đời và vận hành của các tuyến metro cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tải giao thông và ô nhiễm môi trường. Tuyến metro số 2A Cát Linh – Hà Đông đã đạt được những kết quả tích cực khi phục vụ hơn 15 triệu lượt khách trong 2 năm qua. Dự kiến tuyến Nhổn – ga Hà Nội sẽ hoàn thành vào năm 2026, góp phần đa dạng hóa phương tiện giao thông công cộng và giảm sự phụ thuộc vào xe cá nhân.
Việc chuyển đổi sang một mô hình đô thị xanh và bền vững không chỉ mang lại lợi ích cho người dân Hà Nội mà còn đóng góp vào mục tiêu bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu của Việt Nam. Nếu tổ chức thực hiện tốt, Hà Nội không chỉ trở thành một hình mẫu về đô thị xanh trong nước mà còn là một điểm sáng trong khu vực. Tuy nhiên, quá trình thực hiện chắc chắn sẽ gặp nhiều thách thức và cần sự tham gia, đồng thuận của toàn xã hội. Việc cân nhắc kỹ lưỡng và thảo luận cởi mở về các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện là điều cần thiết để đảm bảo sự thành công của mục tiêu này.
Có thể thấy, Hà Nội đang đứng trước một bước ngoặt quan trọng – một bước ngoặt ‘xanh’ – với nhiều khó khăn nhưng cũng đầy hy vọng. Không thay đổi, cái giá phải trả sẽ lớn hơn nhiều. Sự thay đổi và nỗ lực không chỉ của chính quyền mà còn của toàn thể người dân và doanh nghiệp sẽ quyết định thành công của quá trình chuyển đổi này. Với sự quyết tâm và chung tay của tất cả các bên, Hà Nội hoàn toàn có thể hiện thực hóa mục tiêu trở thành một đô thị xanh, sạch, đẹp và bền vững.
