Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh phát triển du lịch bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng, nhiều địa phương đang tái định vị và đa dạng hóa sản phẩm du lịch của mình. Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) và tỉnh Quảng Trị là hai địa phương tiêu biểu đang triển khai chiến lược mới nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và định vị thương hiệu du lịch.

TPHCM đang trong quá trình tái định vị du lịch theo hướng đa trung tâm, đa sản phẩm. Thành phố đặt mục tiêu tập trung vào việc công bố 500 điểm đến tiềm năng và cải cách mạnh mẽ để nâng tầm thương hiệu đô thị sau sáp nhập. Việc này diễn ra trong bối cảnh thành phố đang bước vào giai đoạn phát triển mới, với việc sáp nhập các đơn vị hành chính, mở rộng không gian đô thị và tăng cường liên kết vùng. Ngành du lịch được xác định là một trong những lĩnh vực đột phá, đóng vai trò dẫn dắt các ngành dịch vụ khác, góp phần thúc đẩy kinh tế xanh, phát triển bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Thảo – Trưởng phòng Quy hoạch phát triển tài nguyên du lịch Sở Du lịch TPHCM, dự kiến cuối tháng 7, đơn vị sẽ công bố danh mục khoảng 500 tài nguyên và điểm đến tiềm năng phát triển thành sản phẩm du lịch trong giai đoạn 1. Danh mục này sẽ giúp người dân, du khách và đặc biệt là các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận, khai thác và đầu tư phát triển sản phẩm phù hợp với đặc trưng từng địa bàn.

TPHCM đang thực hiện điều chỉnh chiến lược phát triển du lịch đến năm 2030, tầm nhìn 2045, với sự tham gia của các chuyên gia, đơn vị tư vấn và nhà nghiên cứu. Mục tiêu là định vị lại thương hiệu du lịch TPHCM, xác định lại giá trị cốt lõi, đồng thời, tái cấu trúc hệ thống sản phẩm du lịch theo đặc trưng và tài nguyên đa dạng của thành phố.

Theo định hướng mới, thành phố sẽ tập trung vào các nhóm sản phẩm du lịch chính như du lịch lễ hội sự kiện; du lịch đường thủy; du lịch văn hóa đặc trưng; du lịch đêm; sản phẩm liên quan du lịch nông nghiệp, sinh thái, cộng đồng. Bên cạnh đó, Sở Du lịch TPHCM sẽ trình cơ chế chính sách khuyến khích phát triển du lịch trên địa bàn thành phố như đầu tư du lịch, đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ vay vốn lãi suất thấp, đầu tư lễ hội sự kiện lớn…

Bà Bùi Thị Ngọc Hiếu – Phó Giám đốc Sở Du lịch TPHCM – nhận định, với vai trò là trung tâm kinh tế – văn hóa – giao thương hàng đầu cả nước, TPHCM không chỉ phát triển du lịch như một ngành kinh tế dịch vụ đơn thuần, mà còn xem đó là công cụ quan trọng để định vị thương hiệu thành phố, quảng bá bản sắc và nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Trong khi đó, tỉnh Quảng Trị cũng đang trong quá trình xây dựng thương hiệu chung cho du lịch, sau khi hợp nhất hai tỉnh Quảng Trị và Quảng Bình thành một địa phương mới. Việc này đòi hỏi phải tôn trọng và giữ gìn những nét riêng của từng vùng, đồng thời xây dựng một thương hiệu chung đồng bộ cho toàn tỉnh.

Mỗi vùng đều có lợi thế riêng, và việc phát triển du lịch cần dựa trên những lợi thế đó. Quảng Bình nổi danh với các hang động kỳ vĩ, danh thắng thiên nhiên như Phong Nha – Kẻ Bàng. Quảng Trị nổi tiếng bằng biển Cửa Tùng, Cửa Việt, đảo Cồn Cỏ, các di tích lịch sử và bản sắc văn hóa của đồng bào Bru – Vân Kiều.

Thời gian gần đây, Quảng Trị đã có những bước đi đáng ghi nhận trong phát triển sản phẩm du lịch mới, như du lịch đón bình minh Cồn Cỏ, hay chương trình phototour “Kể chuyện bằng ánh sáng và cảm xúc”… Những nỗ lực này cho thấy tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng và văn hóa của tỉnh.

Tóm lại, cả TPHCM và Quảng Trị đang nỗ lực tái định vị và phát triển du lịch theo hướng đa trung tâm, đa sản phẩm, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và định vị thương hiệu du lịch của mình.

Chiều ngày 17/7, tại Hà Nội, Sở Công Thương TP.HCM đã phối hợp với báo Tuổi Trẻ tổ chức tọa đàm ‘Động lực phát triển công nghiệp TP.HCM – Từ tiềm năng đến hành động’. Diễn đàn này nhằm tìm lời giải đáp cho những thách thức và cơ hội trong việc phát triển công nghiệp của TP.HCM mới.

Ông Đỗ Thiên Anh Tuấn, giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cho rằng siêu đô thị TP.HCM cần tái cấu trúc không gian công nghiệp theo nguyên tắc ‘phân vai’. Theo đó, TP.HCM cũ sẽ giữ vai trò bộ não trung tâm R&D, tài chính, điều phối sản xuất. Trong khi đó, Bình Dương – Đồng Nai sẽ là cực sản xuất công nghệ cao, Bà Rịa – Vũng Tàu là trung tâm cảng biển và công nghiệp năng lượng, và Long An là trung tâm chế biến nông sản gắn liền ĐBSCL.

TS Huỳnh Thanh Điền, ĐH Nguyễn Tất Thành, gọi đây là ‘trục lõi chuỗi giá trị công nghiệp’, với TP.HCM mở rộng làm hạt nhân dẫn dắt – từ thiết kế, sản xuất đến logistics. Tuy nhiên, để trục này vận hành, ông nhấn mạnh cần một cơ quan đủ quyền lực ‘chủ xị’ liên kết vùng.

TS Trương Minh Huy Vũ, viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, chỉ rõ bài toán quy hoạch giá đất công nghiệp khu TP cũ cao khiến doanh nghiệp ngán ngại. Theo ông, cần phải mở rộng sang Bình Chánh, Củ Chi, quy hoạch các cụm công nghiệp đan xen đô thị, nơi người lao động được sống, làm việc, học tập trong một không gian chung.

Bên cạnh đó, ông Vũ đặc biệt lưu ý đến vai trò của công nghiệp biển và năng lượng tái tạo trong chiến lược phát triển mới. Với đường bờ biển dài từ Cần Giờ đến Xuyên Mộc, TP.HCM có thể phát triển cụm công nghiệp ven biển hiện đại, tích hợp điện gió ngoài khơi, logistics hàng hải và sản xuất công nghiệp nặng.

TS Trần Du Lịch, chủ tịch Hội đồng tư vấn triển khai thực hiện nghị quyết 98 của Quốc hội, cho biết Đảng, Nhà nước đã lựa chọn đường đi của đất nước không phải dựa theo trình tự thông thường, mà là giải các ‘bài toán ngược’. Đó là đặt ra các đề bài Việt Nam sẽ là gì vào năm 2030, vào năm 2045, từ đó để tính toán giải bài toán này.

Ông Lịch cho rằng TP.HCM phải giải bài toán một cách tiên phong, nếu đi theo kiểu ‘sách giáo khoa’ thì sẽ rơi vào bẫy thu nhập trung bình. Công nghiệp TP.HCM không thể tăng trưởng theo chiều ngang, dùng lao động rẻ mà cần chuyển đổi xanh, chuyển đổi số.

Để đạt được mục tiêu này, ông Lịch đề xuất cần tính toán lại, khu vực TP.HCM cũ không nhất thiết cần quỹ đất công nghiệp theo mức đó, mà có thể chuyển dịch sang Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu. Hình thành ‘vành đai công nghiệp đô thị dịch vụ’ từ Bình Dương về Cái Mép – Thị Vải tại Bà Rịa – Vũng Tàu.

Ông Bùi Tá Hoàng Vũ, giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, thẳng thắn nhìn nhận TP.HCM dù đóng góp 30% GRDP vẫn đối mặt nhiều điểm nghẽn chi phí logistics cao, thiếu đất công nghiệp sạch, công nghệ sản xuất lạc hậu, tự động hóa thấp, và sức ép từ các rào cản thương mại quốc tế.

Từ những thách thức và cơ hội đó, các chuyên gia và doanh nghiệp đã đề xuất nhiều giải pháp để phát triển công nghiệp của TP.HCM mới. Ông Nguyễn Thế Duy, phó tổng giám đốc Becamex, cho rằng bài toán phát triển công nghiệp hiện nay không thể giải theo kiểu đơn lẻ. Cần tư duy như một đội bóng, xác định rõ vai trò của các ‘tiền đạo’, tức những khu vực có tiềm năng đột phá, rồi chuyền ‘quả bóng vàng’, nguồn lực đầu tư đúng chỗ, đúng lúc.

Muốn công nghiệp bứt phá, phải chuyền đúng ‘quả bóng vàng’. Ông Duy cho rằng Becamex sẵn sàng đóng vai trò kết nối giữa doanh nghiệp, chính quyền, các định chế tài chính giáo dục đổi mới sáng tạo, để hình thành một hệ sinh thái công nghiệp hiện đại, hiệu quả và hấp dẫn trong không gian TP.HCM mở rộng.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Lộc Hà, phó chủ tịch UBND TP.HCM, đã giao Sở Công Thương khẩn trương tổng hợp các ý kiến đề xuất, tham luận để báo cáo, tham mưu cho lãnh đạo UBND TP.HCM kịp thời chỉ đạo các giải pháp, nhiệm vụ cho các đơn vị có liên quan.

TP.HCM mới – một đô thị mạnh về công nghiệp – thương mại – dịch vụ, có sức cạnh tranh quốc tế, đang là mục tiêu hướng tới. Với sự hợp tác và đồng lòng của các bên, TP.HCM mới hoàn toàn có thể trở thành trung tâm công nghiệp xanh, phát triển bền vững của cả nước.