Thông tin về sự ra đi của Phó Chủ tịch Đại học FPT, ông Hoàng Nam Tiến, do đột quỵ ở tuổi 56 đã gây ra nhiều tiếc thương trong cộng đồng. Đồng thời, sự việc này cũng làm dấy lên lời cảnh tỉnh về hiểm họa đột quỵ – một căn bệnh nguy hiểm có thể cướp đi sinh mạng bất cứ lúc nào, bất kể tuổi tác.

Đột quỵ, hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là tình trạng y tế khẩn cấp và nguy hiểm hàng đầu hiện nay. Căn bệnh này không chỉ là nguyên nhân gây tử vong cao mà còn để lại những di chứng nặng nề, ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và gia đình. Đột quỵ xảy ra khi cung cấp máu cho não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể, dẫn đến thiếu oxy và chất dinh dưỡng cho não.

Có hai dạng đột quỵ chính: đột quỵ do thiếu máu cục bộ và đột quỵ do xuất huyết. Đột quỵ do thiếu máu cục bộ chiếm khoảng 80% các trường hợp, xảy ra khi một cục máu đông hoặc mảng xơ vữa làm tắc nghẽn mạch máu, ngăn không cho máu lên não. Đột quỵ do xuất huyết xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu vào mô não xung quanh.

Thời gian là yếu tố quan trọng nhất trong việc điều trị đột quỵ. Càng được cấp cứu sớm, khả năng phục hồi của người bệnh càng cao. Để nhận biết các dấu hiệu đột quỵ, người dân có thể ghi nhớ quy tắc F.A.S.T: Face (mặt), Arm (tay), Speech (lời nói), và Time (thời gian). Bằng cách nhận biết sớm các dấu hiệu này, người bệnh có thể được điều trị kịp thời và giảm thiểu những rủi ro.

Các chuyên gia y tế cũng chỉ ra rằng đột quỵ thường liên quan đến các yếu tố nguy cơ có thể kiểm soát được, như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường, hút thuốc lá, mỡ máu cao, béo phì và thiếu vận động. Vì vậy, việc kiểm soát và phòng ngừa những yếu tố nguy cơ này là rất quan trọng để giảm thiểu rủi ro đột quỵ.

Để phòng chống đột quỵ hiệu quả, khuyến cáo từ Bộ Y tế nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động phòng ngừa. Điều này bao gồm xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia, kiểm soát các bệnh lý nền, và duy trì cân nặng hợp lý. Bên cạnh đó, việc thường xuyên kiểm tra sức khỏe và theo dõi các chỉ số sức khỏe cũng giúp người dân chủ động phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro đột quỵ.

Đột quỵ là một căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu chúng ta có kiến thức và thay đổi lối sống. Việc chủ động chăm sóc sức khỏe, kiểm soát các yếu tố nguy cơ và nhận biết sớm các dấu hiệu sẽ giúp giảm thiểu những rủi ro và bảo vệ cuộc sống của chính mình và những người thân yêu.

Trong thời gian gần đây, một loạt các trường hợp tử vong đột ngột do đột quỵ và các bệnh lý tim mạch đã gây nên nhiều tiếc thương cho gia đình và bạn bè. Mới đây nhất, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, nguyên Chủ tịch FPT Software Hoàng Nam Tiến đã ra đi ở tuổi 56 vì đột quỵ và ngừng tim. Trước đó, nhà quay phim Vương Khánh Trần Linh cũng qua đời ở tuổi 43 do nhồi máu cơ tim cấp. Ca sĩ Hà Lan Phương mất đột ngột vì nhồi máu cơ tim và tắc nghẽn động mạch khi mới 48 tuổi. Nghệ sĩ Chí Tài cũng qua đời vì đột quỵ não năm 2020, khi ông 62 tuổi. Những trường hợp này là lời cảnh báo về nguy cơ đột quỵ và các bệnh lý tim mạch đang ngày càng gia tăng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các báo cáo nghiên cứu quốc tế, bệnh mạch vành (Ischemic Heart Disease – IHD) chiếm khoảng 15,85% tổng số ca tử vong toàn cầu, trong khi đột quỵ (Stroke) chiếm khoảng 10,91%. Đặc biệt, nguy cơ tử vong do những bệnh này tăng dần theo độ tuổi, nhưng cũng không hiếm gặp ở người trẻ nếu có yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.

Mạch máu là hệ thống vận tải sống còn, mang máu giàu oxy và dưỡng chất đến não, tim, thận và các cơ quan. Khi xảy ra đột quỵ hoặc ngừng tim, máu ngừng chảy đến não chỉ trong vài phút sẽ khiến hàng triệu tế bào thần kinh chết đi. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) cho biết mỗi phút trì hoãn điều trị trong đột quỵ thiếu máu, khoảng 1,9 triệu neuron não bị mất. Sau mỗi giờ không được can thiệp, não mất khoảng 120 triệu neuron và 830 tỷ synapse, tương đương với 3,6 năm lão hóa não.

Để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ và các bệnh tim mạch, các chuyên gia y tế đã chỉ ra một số yếu tố ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mạch máu như huyết áp cao, rối loạn mỡ máu, hút thuốc, uống rượu thường xuyên, stress kéo dài, ít vận động và di truyền. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe mạch máu, chúng ta cần thực hiện các biện pháp sau:

Đầu tiên, hãy duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều rau xanh, trái cây, hạt nguyên cám, cá béo, sử dụng dầu olive, dầu từ quả bơ hay các loại chất béo không bão hòa đơn. Hạn chế ăn thực phẩm quá mặn, quá ngọt, thịt đỏ và thức ăn chiên rán.

Thứ hai, vận động đều đặn là chìa khóa để giảm huyết áp, cải thiện lưu thông máu và duy trì độ đàn hồi của thành mạch. Hãy tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần.

Thứ ba, tránh hoàn toàn thuốc lá và khói thuốc. Hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc đều làm co thắt mạch máu và phá hủy lớp nội mạc, làm tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

Thứ tư, quản lý stress hiệu quả. Stress mãn tính kích thích tiết hormone cortisol, dẫn đến viêm, tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu. Các biện pháp đơn giản như thiền định, yoga, hít thở sâu, ngủ đủ giấc và dành thời gian thư giãn ngoài thiên nhiên có thể giúp cân bằng lại hệ thần kinh và bảo vệ thành mạch.

Cuối cùng, hãy theo dõi thường xuyên các chỉ số nguy cơ như huyết áp, LDL cholesterol, đường huyết lúc đói và chỉ số BMI để duy trì sức khỏe mạch máu lâu dài.

Nhìn chung, trong nhịp sống hiện đại, con người thường ít dành thời gian chăm sóc bản thân. Vì vậy, mỗi người hãy chú ý đến sức khỏe của mình, thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ mạch máu và ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch.

Ca sĩ Kiều Nga, biểu tượng của dòng nhạc New Wave, đã qua đời vào chiều ngày 13/7 tại California, Mỹ, ở tuổi 65, sau một tuần hôn mê sâu do đột quỵ. Sự ra đi của bà đã gây ra nhiều tiếc thương cho khán giả và đồng nghiệp. Với giọng hát lanh lảnh và phong cách trẻ mãi không già, Kiều Nga đã trở thành một phần ký ức của nhiều người, đặc biệt là thế hệ 7x và 8x.

Kiều Nga sinh ra trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật, với anh trai là ca sĩ Elvis Phương. Tuy nhiên, bà không được bố mẹ ủng hộ theo đuổi âm nhạc, mà được khuyên tập trung vào học tập. Bà chỉ có thể thỏa mãn đam mê âm nhạc của mình thông qua các buổi sinh hoạt ở trường. Sau khi sang Mỹ vào năm 1984, Kiều Nga tình cờ gặp lại bạn cũ là guitarist Ngọc Trác, người đã khuyên bà theo đuổi sự nghiệp ca hát.

Bà đã thành lập ban nhạc Xì Trum và bắt đầu biểu diễn tại các đám cưới và dạ vũ. Từ đó, bà trở thành một trong những ca sĩ hàng đầu của dòng nhạc New Wave tại hải ngoại. Cùng với ca sĩ Ngọc Lan, Kiều Nga đã tạo nên một cặp đôi hoàn hảo trên sân khấu, với giọng hát trời phú và phong cách sang trọng. Họ đã chinh phục khán giả với loạt tình khúc nhạc ngoại lời Việt như ‘Lại gần bên em’, ‘Vẫn mãi yêu anh’, ‘Về đâu hỡi người’.

Kiều Nga cũng được biết đến với khả năng hát nhiều ngôn ngữ, bao gồm tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Nhật và tiếng Trung. Bà đã thu âm hàng trăm bản nhạc Pháp hoặc song ngữ Việt – Pháp, trong đó có nhiều bài nổi tiếng như ‘Donna donna’, ‘Tất cả cho anh’. Sau hai thập niên, Kiều Nga dần vắng bóng trên sân khấu. Tuy nhiên, bà đã thực hiện lời hứa với người bạn đã khuất, Ngọc Lan, và trở lại sân khấu vào năm 2015.

Trước khi qua đời, bà đã ấp ủ nhiều kế hoạch với âm nhạc và muốn tái ngộ khán giả. Đồng nghiệp và khán giả đã tiễn biệt Kiều Nga trong những giây phút cuối đời. Trizzie Phương Trinh và Ngọc Anh 3A là những người đã ở bên cạnh bà trong những ngày cuối cùng. Họ đã chia sẻ về sự ra đi của Kiều Nga và bày tỏ lòng tiếc thương đối với một nghệ sĩ tài năng.

Gần đây, nhiều trường hợp tắm biển đã đột ngột xuất hiện các dấu hiệu đột quỵ, thậm chí có người rơi vào tình trạng tim ngừng đập, hôn mê sâu. Trung tâm Cấp cứu 115 Khánh Hòa đã ghi nhận hàng loạt trường hợp như vậy trong vòng hai tháng trở lại đây. Điều này đã đặt ra vấn đề về việc cảnh báo đột quỵ khi tắm biển, một hoạt động giải trí phổ biến nhưng tiềm ẩn nguy cơ nếu không được chú ý đúng cách.

Đột quỵ có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả những bệnh lý nền và các yếu tố khách quan như thời tiết, hoạt động thể chất. Trong đó, tắm biển có thể là một trong những hoạt động gây ra sự thay đổi đột ngột về nhịp tim và huyết áp, từ đó dẫn đến tăng nguy cơ đột quỵ. Do đó, việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ trước một tuần như đau đầu, mệt mỏi, tê yếu một bên cơ thể… là vô cùng quan trọng để có thể xử lý kịp thời.

Khi tắm biển, mọi người cần chú ý đến các dấu hiệu bất thường của cơ thể. Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào như đau đầu, mệt mỏi bất thường, hoặc các vấn đề về vận động,… cần lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu và điều trị kịp thời. Việc cảnh giác và đề phòng có thể giúp ngăn chặn những hậu quả nghiêm trọng và đáng tiếc có thể xảy ra.

Trong tình huống cấp bách như vậy, nhận biết các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ trước một tuần là chìa khóa để bảo vệ bản thân và những người xung quanh. Đồng thời, tìm kiếm sự hỗ trợ y tế ngay lập tức khi có bất kỳ dấu hiệu nào cũng là bước quan trọng để giảm thiểu rủi ro và biến chứng nặng nề có thể phát sinh.

Nam diễn viên Huỳnh Anh Tuấn gần đây đã trải qua một cơn đột quỵ và may mắn được cấp cứu kịp thời. Sự việc này đã gây chú ý lớn trong cộng đồng và làm dấy lên mối quan tâm về việc phòng ngừa và nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ.

Theo Ths.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam, trường hợp của nghệ sĩ Huỳnh Anh Tuấn là lời cảnh tỉnh cho tất cả mọi người rằng đột quỵ có thể xảy ra với bất cứ ai, ở bất kỳ độ tuổi nào. Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu lên não bị gián đoạn, thường do cục máu đông hoặc mạch máu bị tắc. Ảnh hưởng của đột quỵ phụ thuộc vào thời gian gián đoạn máu cung cấp lên não. Trong khoảng 80% trường hợp, đột quỵ xảy ra do cục máu đông hoặc mạch máu bị tắc.

Một cơn đột quỵ nhẹ hoặc cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA) có thể xảy ra khi mạch máu chỉ bị tắc nghẽn tạm thời. Các triệu chứng có thể biến mất trong vòng vài phút khi nguồn cung cấp máu trở lại và có thể không có nhiều tổn thương vĩnh viễn đối với các tế bào não. Tuy nhiên, TIA có thể là dấu hiệu cho thấy một cơn đột quỵ nghiêm trọng hơn sắp xảy ra. Khoảng 4 trong 10 người bị TIA sẽ bị đột quỵ.

BS Mạnh cũng cho biết, một trong những nguy hiểm lớn nhất của đột quỵ là người bệnh thường hay chủ quan với những biểu hiện ban đầu. Nhiều trường hợp không hề cảm thấy đau đớn, không khó thở, thậm chí vẫn sinh hoạt bình thường cho đến khi đột ngột ngã quỵ, mất ý thức hoặc liệt nửa người.

Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo sớm và cấp cứu kịp thời đóng vai trò sống còn trong điều trị đột quỵ. Theo BS Mạnh, “Điều quan trọng nhất trong điều trị đột quỵ là cuộc chạy đua với thời gian. Chúng tôi thường nhấn mạnh khái niệm ‘thời điểm vàng’ khoảng 4,5 giờ đầu kể từ khi khởi phát triệu chứng.”

Sau giai đoạn vàng đó, bệnh nhân không được tái thông các mạch lớn bị tắc trong não sẽ có nguy cơ tử vong cao hoặc bị tàn phế nặng nề. Nếu đưa được người bệnh đến bệnh viện trong khoảng thời gian này, cơ hội được cứu sống sẽ cao, các di chứng cũng được giảm thiểu.

Để nhận diện sớm các dấu hiệu đột quỵ, BS Mạnh đưa ra một số cảnh báo đỏ như sau: Chóng mặt, mất thăng bằng; Đau đầu dữ dội; Yếu hoặc tê một bên cơ thể; Khó nói hoặc nói lắp; Mờ mắt hoặc mất thị lực. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, cần yêu cầu hỗ trợ y tế ngay lập tức tại cơ quan y tế hoặc các dịch vụ cấp cứu khẩn cấp.

Bệnh nhân và gia đình cần chú ý đến các dấu hiệu bất thường và không nên chủ quan với những biểu hiện ban đầu của đột quỵ. Sự can thiệp y tế kịp thời có thể giúp giảm thiểu các di chứng và tăng cơ hội sống cho bệnh nhân. Liên hệ với các chuyên gia y tế tại bệnh viện hoặc các trung tâm y tế uy tín để được tư vấn và hỗ trợ.

Một đoạn clip gần đây lan truyền trên mạng xã hội đã khiến cộng đồng yêu nhạc thế hệ 8x, 9x không khỏi nghẹn ngào xúc động. Trong video, bốn nam ca sĩ đình đám một thời gồm Quách Tuấn Du, Lâm Hùng, Châu Gia Kiệt và Lâm Vũ đã hội ngộ trên sân khấu để thể hiện ca khúc “Tiễn Bạn Lên Đường” – một bài hát đã trở thành ký ức thanh xuân của hàng triệu người yêu nhạc đầu thập niên 2000.

Điểm nhấn của màn trình diễn này không nằm ở kỹ thuật hay sự dàn dựng hoành tráng, mà ở một chi tiết rất nhỏ nhưng rất người: các ca sĩ lần lượt chuyền tay nhau tấm ảnh của cố ca sĩ Vân Quang Long – người đồng nghiệp, người bạn, người anh em đã mãi mãi rời xa vào năm 2020. Không khí sân khấu lúc này không chỉ là hoài niệm, mà còn là một cách tri ân đầy xúc cảm.

“Tiễn Bạn Lên Đường” vốn đã là một bản nhạc mang nặng tính chia ly, nhưng khi được cất lên từ những giọng ca cùng thời, cùng tưởng nhớ một người đã khuất, nó trở thành biểu tượng cho một tình bạn vượt thời gian, vượt cả ranh giới của sự sống và cái chết.

Vân Quang Long, tên thật là Lê Quang Hiển, sinh năm 1979 tại Đồng Tháp, được biết đến là một trong những giọng ca vàng của nhạc trẻ đầu những năm 2000. Anh là thành viên nổi bật của nhóm nhạc 1088, cùng với Ưng Hoàng Phúc, Nhật Tinh Anh, Điền Thái Toàn và Nhất Thiên Bảo. Nhóm nhanh chóng trở thành hiện tượng nhờ ngoại hình cuốn hút, phong cách hiện đại và loạt ca khúc đình đám như “Không Thể Chia Xa”, “Anh Nhớ Em Nhiều”, “Muộn Màng Khi Em Ra Đi”…

Sau khi 1088 tan rã, Vân Quang Long chuyển sang solo và thành công ở dòng nhạc trữ tình – bolero. Những bản hit như “Bởi Tin Lời Thề”, “Thư Cuối”, “Định Mệnh”, “Về đi em” đã khẳng định anh là một trong những ca sĩ có giọng hát giàu cảm xúc nhất thời bấy giờ. Không màu mè, không chiêu trò, Vân Quang Long ghi dấu bằng sự tử tế, chân thành cả trong âm nhạc lẫn ngoài đời.

Sự ra đi đột ngột của nam ca sĩ vào cuối năm 2020 tại Mỹ vì đột quỵ, khi mới 41 tuổi, đã để lại nỗi tiếc thương sâu sắc trong lòng khán giả và bạn bè đồng nghiệp. Những tưởng thời gian sẽ làm nhòa đi hình ảnh ấy, nhưng đoạn clip hội ngộ của những người bạn cũ đã chứng minh: với những nghệ sĩ sống hết mình và yêu hết lòng, ký ức sẽ không bao giờ mất đi, chỉ chuyển sang một dạng tồn tại khác: dịu dàng hơn, lặng lẽ hơn, nhưng vĩnh cửu hơn trong lòng người ở lại.

Huyết áp cao, thường được biết đến như là ‘kẻ giết người thầm lặng’, đại diện cho một mối đe dọa sức khỏe đáng kể do làm tăng nguy cơ đột quỵ, bệnh tim mạch và bệnh thận. Mặc dù việc giảm tiêu thụ muối thường được đề xuất như một biện pháp để kiểm soát huyết áp, nhưng theo quan điểm của bác sĩ Shirley Koeh, một chuyên gia trong lĩnh vực y học chức năng tại Malaysia, thì cách tiếp cận này chỉ giải quyết một phần của vấn đề.

Bác sĩ Koeh nhấn mạnh rằng việc bổ sung kali vào chế độ ăn uống cũng quan trọng không kém việc giảm muối. Kali đóng vai trò quan trọng trong việc giúp mạch máu giãn ra và hỗ trợ cơ thể trong quá trình thải natri, một yếu tố góp phần làm tăng huyết áp. Khi cơ thể được cung cấp đủ kali, nó không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng cho hệ tim mạch mà còn có thể giảm nguy cơ tử vong do các bệnh có liên quan đến tim.

Để tăng cường việc bổ sung kali, bác sĩ Koeh khuyến khích mọi người nên tăng cường tiêu thụ các thực phẩm giàu kali như bơ, rau bina, chuối, nấm, đậu và đậu lăng. Ngoài ra, nước ép cần tây và chiết xuất từ củ dền cũng được xem là những lựa chọn hỗ trợ hạ huyết áp hiệu quả nhờ vào hàm lượng kali và nitrat tự nhiên có trong chúng, giúp mạch máu giãn nở.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng nước ép từ củ dền có thể giảm huyết áp tâm thu một cách hiệu quả trong vòng 90 ngày. Việc kết hợp các thực phẩm giàu kali và các loại nước ép tự nhiên vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể mang lại lợi ích đáng kể cho những người đang cố gắng kiểm soát huyết áp và cải thiện sức khỏe tim mạch.