Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng, ngành Y tế đang đối mặt với những thách thức mới về sức khỏe cộng đồng. Để đáp ứng nhu cầu này, công tác lãnh đạo và chỉ đạo cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi số (CĐS) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo.

Cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số ngành Y tế đã được Chính phủ và các bộ, ngành liên quan ban hành. Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 07/3/2019 của Chính phủ về phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025, đã đặt nền móng cho một nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. Ngành Y tế được xác định là một trong những lĩnh vực mũi nhọn cần ưu tiên CĐS để cải thiện dịch vụ công, hướng tới sự hài lòng của người dân.

Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đã khẳng định sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là CĐS, vào mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội. Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã cụ thể hóa lộ trình, mục tiêu và nhiệm vụ CĐS cho từng ngành, lĩnh vực, trong đó nhấn mạnh các nội dung trọng tâm cho y tế.

Vai trò của CNTT và CĐS trong lãnh đạo và chỉ đạo ngành Y tế đã được thể hiện qua việc tự động hóa việc thu thập, tổng hợp và lưu trữ dữ liệu khám chữa bệnh, sử dụng thuốc, vật tư tiêu hao. Lãnh đạo có thể truy cập các bảng điều khiển trực quan, hiển thị các chỉ số hiệu suất quan trọng theo thời gian thực. CĐS đã giúp nâng cao tính minh bạch, khả năng giám sát và kiểm soát thông qua hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử chuẩn hóa thông tin, giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công.

CĐS đã giúp tối ưu hóa nguồn lực và quy trình hành chính trong ngành Y tế. Việc tự động hóa nhiều quy trình hành chính phức tạp đã giảm đáng kể công việc giấy tờ, giải phóng thời gian và nguồn lực cho cán bộ y tế để tập trung vào các hoạt động chuyên môn.

Một 사례 điển hình về CĐS tại tuyến y tế cơ sở là tỉnh Ninh Bình. Tỉnh Ninh Bình là một trong những tỉnh tiên phong trong việc triển khai CĐS tại tuyến y tế cơ sở, cho thấy hiệu quả rõ rệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và chăm sóc sức khỏe ban đầu. Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử đã được triển khai tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn, giúp lãnh đạo Sở Y tế và các Trung tâm Y tế huyện theo dõi các chỉ số sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện.

Với những nỗ lực và quyết tâm đẩy mạnh CĐS, ngành Y tế đã và đang khai thác tối đa tiềm năng của công nghệ thông tin để tạo ra những chuyển biến tích cực trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan vừa có phản hồi về đề xuất của cử tri nhiều địa phương liên quan đến việc điều chỉnh giá dịch vụ khám chữa bệnh. Theo đó, cử tri cho rằng giá dịch vụ hiện nay chưa được tính đúng, tính đủ, dẫn đến các cơ sở y tế thiếu nguồn kinh phí để đảm bảo hoạt động.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 quy định giá dịch vụ khám chữa bệnh dựa trên 4 yếu tố chính, bao gồm: chi phí trực tiếp, nhân công, chi phí quản lý và chi phí khấu hao. Tuy nhiên, hiện nay giá khám chữa bệnh mới chỉ tính 2 yếu tố là chi phí trực tiếp và tiền lương, chưa bao gồm chi phí quản lý và khấu hao.

Việc điều chỉnh giá khám chữa bệnh cần được thực hiện thận trọng và theo lộ trình, dựa trên đánh giá chỉ số giá tiêu dùng (CPI) để đảm bảo điều chỉnh giá hợp lý, kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ lộ trình BHYT toàn dân và phù hợp với khả năng chi trả của người dân cũng như cân đối Quỹ Bảo hiểm y tế.

Bộ Y tế đang phối hợp với các đơn vị liên quan đánh giá tác động để đề xuất thời điểm phù hợp đưa chi phí quản lý vào giá khám chữa bệnh, báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định thời điểm điều chỉnh giá.

Cũng liên quan đến vấn đề khám chữa bệnh, cử tri Lâm Đồng kiến nghị ban hành hướng dẫn xây dựng tiêu chuẩn nhập viện nội trú tương ứng với mỗi loại bệnh lý. Bộ trưởng Y tế cho biết Bộ đã ban hành và cập nhật các Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị, làm cơ sở cho các cơ sở khám chữa bệnh và nhân viên y tế thực hiện.

Bộ Y tế đã ban hành trên 1.300 hướng dẫn, bao phủ các bệnh phổ biến và hầu hết chuyên ngành. Các hướng dẫn này đã quy định cụ thể tiêu chuẩn nhập viện nội trú cho một số bệnh. Hiện nay, Bộ Y tế đang hoàn thiện dự thảo Hướng dẫn chỉ định nhập viện cấp cứu để sớm ban hành và áp dụng.

Tới đây, Bộ Y tế sẽ tiếp tục rà soát, đánh giá và cập nhật các hướng dẫn chẩn đoán và điều trị để đáp ứng yêu cầu của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và người dân. Bộ cũng sẽ tăng cường hỗ trợ và giám sát các địa phương trong việc triển khai thực hiện, nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Sau một thời gian dài xây dựng và nâng cấp, Trung tâm Y tế Khu vực Yên Lạc, tỉnh Phú Thọ, chuẩn bị được khánh thành và đưa vào hoạt động. Dự án trọng điểm của tỉnh Phú Thọ này có tổng mức đầu tư hơn 313 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách cấp tỉnh. Trên diện tích hiện có của trung tâm, công trình được xây dựng với quy mô 250 giường bệnh, bao gồm các hạng mục như nhà khám bệnh đa khoa và kỹ thuật nghiệp vụ, nhà điều trị nội trú, nhà khoa truyền nhiễm, nhà khoa kiểm soát nhiễm khuẩn và nhiều hạng mục phụ trợ khác.

Dự án do Ban Quản lý dự án Khu vực Vĩnh Phúc làm chủ đầu tư và được thi công bởi liên danh 7 nhà thầu. Quá trình thi công gặp phải một số khó khăn do mặt bằng thi công không đồng bộ. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt của Ban Quản lý dự án và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, dự án đã được hoàn thành đúng tiến độ đề ra.

Trung tâm Y tế Khu vực Yên Lạc không chỉ tập trung vào việc xây dựng cơ sở vật chất hiện đại mà còn nỗ lực đổi mới quy trình, cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý cũng như khám, chữa bệnh. Trong 6 tháng đầu năm 2025, trung tâm đã khám, chữa bệnh cho gần 52.000 lượt bệnh nhân, với công suất sử dụng giường bệnh bình quân đạt 130,4%. Những con số này cho thấy sự cần thiết và tầm quan trọng của trung tâm trong việc đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân.

Khi đi vào hoạt động, Trung tâm Y tế Khu vực Yên Lạc sẽ tạo điều kiện thuận lợi để triển khai hiệu quả nhiều kỹ thuật y khoa tiên tiến. Điều này giúp người dân trên địa bàn và các khu vực lân cận có cơ hội tiếp cận với dịch vụ chăm sóc y tế chất lượng cao hơn. Ban Quản lý dự án Khu vực Vĩnh Phúc đang khẩn trương hoàn thiện các thủ tục nghiệm thu cuối cùng và dự kiến bàn giao dự án cho Trung tâm Y tế Khu vực Yên Lạc trong tháng 7. Mục tiêu là đưa trung tâm vào sử dụng trong tháng 8, nhằm thiết thực chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Việc đưa Trung tâm Y tế Khu vực Yên Lạc vào hoạt động không chỉ đánh dấu một bước tiến quan trọng trong sự phát triển của hệ thống y tế tỉnh Phú Thọ mà còn thể hiện sự quan tâm của chính quyền địa phương đối với việc nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân. Dự án này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực, góp phần cải thiện điều kiện y tế và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng.