Thời gian gần đây, nhiều vụ việc ‘bắt cóc online’ tinh vi đã xảy ra, đặt ra nhiều câu hỏi về mức độ kết nối trong gia đình và những hiểm họa tiềm ẩn từ thế giới ảo. Những kẻ giả danh công an hoặc cơ quan chức năng đã thực hiện nhiều vụ lừa gạt, yêu cầu nạn nhân dàn dựng kịch bản bắt cóc, tống tiền. Thế giới mạng, vốn được xem là không gian học tập, kết nối và giải trí, đang dần trở thành ‘vùng xám’ tiềm ẩn nhiều rủi ro khôn lường, đặc biệt với lứa tuổi trẻ vị thành niên.

Theo báo cáo của Văn phòng Tổng Y sĩ Hoa Kỳ, năm 2023, có 95% thanh thiếu niên Mỹ từ 13-17 tuổi sử dụng mạng xã hội, trong đó hơn một phần ba dùng gần như liên tục. Tổ chức Common Sense Media của Mỹ cũng đưa ra số liệu năm 2025, khoảng 70% thanh thiếu niên Mỹ từng dùng AI (trí tuệ nhân tạo) để ‘trút bầu tâm sự’. Và hơn 30% nói rằng, họ chia sẻ chuyện nghiêm túc với AI còn hơn với người thật.

Tại Việt Nam, báo cáo của UNICEF – Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc – năm 2022 chỉ ra rằng, 82% trẻ từ 12-13 tuổi và 93% trẻ từ 14-15 tuổi dùng Internet hàng ngày. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cũng cảnh báo rằng thanh thiếu niên Việt Nam hiện dùng mạng xã hội trung bình 5-7 giờ mỗi ngày.

Chuyên gia giáo dục, Phó Viện trưởng Viện Học tập suốt đời Tống Liên Anh chia sẻ, sự đứt gãy trong kết nối gia đình ở thời đại mạng bùng nổ như hiện nay không còn là chuyện hiếm. Chuyên gia Tống Liên Anh đưa ra lời khuyên trong vấn đề giáo dục ở gia đình: ‘Đôi khi, một bữa cơm không có điện thoại, một buổi tối đi bộ cùng nhau, hay chỉ là cùng con xem lại một bộ phim cũ cũng đủ tạo nên kết nối.’

Chuyên gia giáo dục Tống Liên Anh cũng cho rằng, thế giới mạng xã hội đang có sức hút lớn với trẻ. Trẻ sẵn sàng chia sẻ suy nghĩ với một người lạ trên mạng, chứ không phải bố mẹ. Mạng xã hội có nguy cơ tạo ra khoảng trống lớn giữa bố mẹ và con cái, đồng thời tạo ra chuỗi đứt gãy trong các mối quan hệ trong gia đình, khi các thành viên đều muốn dùng điện thoại, lướt mạng hơn là cùng nhau chuyện trò.

Chuyên gia Tống Liên Anh đưa ra lời khuyên cho phụ huynh: ‘Hãy học cách hỏi con về cảm xúc chứ đừng chỉ hỏi về điểm số hay thành tích. Một câu như ‘Hôm nay con có vui không?’, ‘Có điều gì làm con mệt không?’ tưởng đơn giản, nhưng lại có thể mở ra cánh cửa để cha mẹ bước vào thế giới tâm tư đầy bí mật và xáo trộn của trẻ một cách rất tự nhiên.’

Trong bối cảnh thế giới mạng đang phát triển nhanh chóng, việc tạo dựng kết nối gia đình và đảm bảo an toàn cho trẻ trên mạng xã hội đang trở thành một thách thức lớn. Phụ huynh và các chuyên gia giáo dục cần hợp tác để giúp trẻ phát triển kỹ năng sử dụng mạng xã hội một cách an toàn và hiệu quả.

Để biết thêm thông tin về cách sử dụng mạng xã hội an toàn, vui lòng truy cập trang web của UNICEF hoặc trang web của Common Sense Media.

Công an tỉnh đã và đang triển khai nhiều biện pháp nhằm đảm bảo không gian mạng (KGM) sạch sẽ, góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Đặc biệt, trong bối cảnh đại hội đảng các cấp nhiệm kỳ 2025-2030 đang diễn ra, lực lượng công an đã tăng cường các hoạt động để ngăn chặn và xử lý thông tin xấu độc, sai sự thật trên mạng.

Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05) đã tham mưu và triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo liên quan đến công tác bảo đảm an ninh trên KGM. Đơn vị này đã tập trung tăng cường công tác nắm tình hình trên KGM, rà soát thông tin, phát hiện và đấu tranh phản bác những thông tin sai sự thật, xuyên tạc các chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước. Qua đó, nhằm mục đích giữ vững sự ổn định và tích cực trên không gian mạng.

Trung tá Lưu Thanh Tùng, Phó trưởng Phòng PA05, cho biết: ‘Chúng tôi đã tham mưu cho Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ tăng cường công tác nắm tình hình trên KGM. Qua đó, chúng tôi đã phát hiện và đấu tranh phản bác thông tin sai sự thật, xuyên tạc các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước.’ Sự vào cuộc tích cực của Phòng PA05 đã góp phần quan trọng trong việc đảm bảo an toàn thông tin trên KGM.

Tính từ đầu năm 2025 đến nay, các đơn vị trong Công an tỉnh đã phối hợp xác minh làm rõ và xử phạt 9 trường hợp đăng tải thông tin sai sự thật. Ngoài ra, còn có 7 trường hợp được gọi hỏi, răn đe và yêu cầu gỡ bỏ bài viết, nội dung thông tin xấu độc, sai sự thật trên KGM. Điều này cho thấy sự quyết liệt của lực lượng công an trong việc xử lý các hành vi vi phạm trên không gian mạng.

Song song với việc xử lý các trường hợp vi phạm, Công an tỉnh cũng đã tham mưu, đề xuất Ban Chỉ đạo 35 tỉnh tấn công 2 fanpage đăng tải thông tin xấu độc, sai sự thật trên KGM. Công an tỉnh cũng đã tác động đội ngũ quản trị viên hội, nhóm, trang mạng xã hội lớn trên địa bàn để rà soát gỡ bỏ bình luận tiêu cực, bài viết có nội dung xấu độc liên quan đến các sự kiện chính trị quan trọng của tỉnh, của đất nước. Những biện pháp này đã giúp giảm thiểu thông tin tiêu cực trên KGM.

Bên cạnh đó, Công an tỉnh đã tích cực tuyên truyền, thông tin về âm mưu, thủ đoạn của các đối tượng để người dân nâng cao tinh thần cảnh giác. Theo lãnh đạo Phòng PA05, để ngăn chặn, đẩy lùi thông tin xấu độc trên KGM, người dân cần nâng cao tinh thần tự học, tự trang bị kiến thức về an ninh mạng, kỹ năng sàng lọc, kiểm chứng thông tin. Sự tham gia của người dân là rất quan trọng trong việc giữ gìn một không gian mạng sạch sẽ.

Đại úy Phùng Thị Oanh, Phó Trưởng Ban phụ nữ Công an tỉnh, cho biết: ‘Ban đã xây dựng nhiều nội dung tuyên truyền, chia sẻ nhiều thông tin tích cực. Tính từ đầu năm 2025 đến nay, ban và hội phụ nữ các đơn vị đã xây dựng, thiết kế, đăng tải hơn 450 tin, bài viết, infographic.’ Những nỗ lực tuyên truyền này đã giúp nâng cao nhận thức của người dân về vấn đề an ninh mạng.

Với những nỗ lực và biện pháp quyết liệt của lực lượng công an tỉnh, không gian mạng trên địa bàn đã được giữ gìn sạch sẽ, góp phần đảm bảo an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị và sự vào cuộc tích cực của người dân đã và đang tạo ra một môi trường mạng an toàn và lành mạnh.