Ứng Dụng Công Nghệ Trong Bảo Tồn và Phát Huy Di Sản Văn Hóa: Một Định Hướng Tương Lai Cho Hà Nội

Trong thời đại công nghệ phát triển nhanh chóng, việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa gắn với công nghệ đã trở thành một kỳ vọng lớn đối với Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII. Ứng dụng công nghệ không chỉ là chìa khóa để giữ gìn di sản cho thế hệ tương lai mà còn giúp đưa giá trị di sản đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là giới trẻ.

Với người dân Hà Nội, di sản văn hóa không chỉ là những công trình kiến trúc cổ kính hay hiện vật lịch sử, mà còn là linh hồn và bản sắc không thể tách rời của thành phố ngàn năm văn hiến. Vì vậy, việc ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và quảng bá di sản là một giải pháp quan trọng. Công nghệ giúp bảo tồn và phục dựng các giá trị di sản một cách hiệu quả nhất.

Một bảo tàng số về lịch sử Thăng Long – Hà Nội, nơi mọi tư liệu và hiện vật lịch sử được số hóa và trình bày sinh động, sẽ thu hút được nhiều người, đặc biệt là các em học sinh và sinh viên. Việc này không chỉ giúp thế hệ trẻ tiếp cận di sản văn hóa một cách dễ dàng hơn mà còn khơi dậy niềm tự hào dân tộc và ý thức bảo tồn di sản.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) trong trải nghiệm di tích là một giải pháp đột phá. Du khách và người dân có thể ‘du hành thời gian’ về quá khứ và chứng kiến không gian di tích được phục dựng sống động như thật, nghe những câu chuyện lịch sử chân thực. Công nghệ này cho phép trải nghiệm di sản văn hóa một cách trực quan và sống động, vượt qua những giới hạn về không gian và thời gian.

Việc phát triển các ứng dụng di động dẫn đường và thuyết minh di sản đa ngôn ngữ cũng là một sáng kiến thiết thực. Với một chiếc điện thoại thông minh, bất cứ ai cũng có thể dễ dàng khám phá các di tích và hiểu rõ câu chuyện đằng sau mỗi hiện vật và địa danh. Điều này không chỉ tạo điều kiện cho du khách quốc tế mà còn giúp người dân Việt Nam tiếp cận di sản văn hóa của đất nước một cách dễ dàng hơn.

Người dân Thủ đô tin rằng, khi công nghệ được ứng dụng thông minh và có chiến lược, di sản văn hóa của Hà Nội sẽ không chỉ được bảo vệ tốt hơn mà còn được ‘làm sống lại’ trong tâm hồn của thế hệ hôm nay và mai sau. Đây là cách biến những giá trị nghìn năm tuổi thành động lực phát triển mới và khẳng định vị thế của Hà Nội là một Thủ đô hiện đại nhưng vẫn đậm đà bản sắc văn hóa.

Nhìn chung, ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và phát huy di sản văn hóa là một hướng đi quan trọng và cần thiết cho Hà Nội trong thời đại hiện nay. Với sự kết hợp giữa công nghệ và di sản văn hóa, Hà Nội có thể trở thành một thành phố không chỉ giàu bản sắc văn hóa mà còn hiện đại và năng động.

Từ ngày 15 đến 18 tháng 7 năm 2025, Đoàn đại biểu Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, do Phó Chủ tịch Thường trực Đỗ Thị Thu Thảo dẫn đầu, đã tham dự Diễn đàn giao lưu hợp tác phát triển phụ nữ ASEAN 2025 tại Quảng Tây, Trung Quốc. Sự kiện này diễn ra nhân kỷ niệm 30 năm Hội nghị Thế giới về Phụ nữ lần thứ tư, công bố ‘Tuyên bố Bắc Kinh’ và ‘Cương lĩnh Hành động’. Diễn đàn có sự tham gia của 14 quốc gia ASEAN, bao gồm ba đoàn đại biểu đến từ Việt Nam, Lào, Campuchia.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Đỗ Thị Thu Thảo đã phát biểu tại lễ khai mạc và đánh giá cao sáng kiến tổ chức Diễn đàn của Hội Liên hiệp Phụ nữ Quảng Tây. Bà nhấn mạnh ý nghĩa của Diễn đàn trong bối cảnh thế giới đang trải qua làn sóng chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo. Theo bà, việc kết nối phụ nữ khu vực để cùng hành động trong thời đại số là bước đi thiết thực, khơi dậy sức mạnh nữ giới trong quá trình số hóa toàn diện.

Với chủ đề xoay quanh vai trò của phụ nữ trong thời đại số, bà Thảo khẳng định phụ nữ ngày càng đóng vai trò kiến tạo, đổi mới và dẫn dắt trong tiến trình này. Bà cho rằng phụ nữ không chỉ góp phần giải quyết khoảng trống kỹ năng số mà còn mang đến tư duy đa dạng, giúp phát triển các giải pháp sáng tạo và toàn diện hơn. Khi được nâng cao năng lực số, người phụ nữ sẽ trở thành người truyền cảm hứng trong gia đình và cộng đồng.

Việt Nam xác định chuyển đổi số là phương thức phát triển trọng yếu, và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào đổi mới phương thức hoạt động từ Trung ương đến cơ sở. Trong nhiệm kỳ 2022–2027, Hội xác định ‘số hóa’ là một trong hai khâu đột phá trọng tâm, từng bước hình thành mạng lưới ‘Đại sứ chuyển đổi số’ và triển khai nhiều mô hình thiết thực như: ‘Gia đình số’, ‘Chi hội số’, ‘Công dân số’, ‘Chợ số – Nông thôn số’…

Phó Chủ tịch Thường trực Đỗ Thị Thu Thảo cũng chia sẻ về các trụ cột thể chế quan trọng đang được Việt Nam triển khai, đặc biệt là Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Bà bày tỏ mong muốn Hội Phụ nữ các tỉnh biên giới của Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Campuchia tiếp tục đẩy mạnh hợp tác về công nghệ số, hỗ trợ nhau trong khởi nghiệp, phát triển kinh tế số, thương mại điện tử, du lịch và chăm sóc y tế – giáo dục.

Trong khuôn khổ Diễn đàn, các đại biểu đã tham gia các phiên đối thoại bàn tròn với chủ đề về cơ hội và thách thức nghề nghiệp phụ nữ trong kỷ nguyên số; thảo luận thực tiễn ‘She – Ecommerce’; tham quan Khu công nghiệp AI Zhiyun tại Ngũ Thượng và Bảo tàng Quảng Tây…

Diễn đàn là cầu nối thúc đẩy hợp tác quốc tế, nâng cao vai trò và năng lực của phụ nữ trong hội nhập, đồng thời góp phần tăng cường tình hữu nghị giữa phụ nữ Việt Nam và Trung Quốc, hướng tới những hợp tác bền vững trong tương lai.